Pokazowa zagroda żubrów - nowe przedsięwzięcie w Kopnej Górze

    W sobotę, ósmego dnia lutego, pomimo słonecznej pogody i temperatury na plusie, natrafialiśmy w lesie w miejscach zacienionych, na fantazyjnie zamarznięte kałuże - pozostałości po nocnym przymrozku. Naszym celem była Kopna Góra, o której pisałam na blogu wiele razy. Warto sięgnąć do jednego z postów tutaj i odświeżyć bądź uzupełnić wiedzę na temat tego niezwykle bogatego, puszczańskiego środowiska naturalnego.
    W Kopnej Górze, oprócz infrastruktury turystycznej ze strefami piknikowymi, parkingami i ścieżkami edukacyjnymi, znajduje się arboretum, niestety zimą zamknięte, utworzone na obszarze dwudziestu sześciu hektarów, a także gospodarstwo leśne, rezerwat przyrody Woronicza, muzeum Puszczy Knyszyńskiej, Cmentarz Powstańców Listopadowych z 1831 roku oraz izba edukacyjna.
    Leśnicy z Nadleśnictwa Supraśl wciąż zwiększają atrakcyjność tych terenów. Pierwszego czerwca 2018 roku rozpoczęła się tam budowa pokazowej zagrody żubrów obejmująca dwadzieścia hektarów - trochę mniej niż obszar arboretum.
   Nadrzędnym celem inwestycji, realizowanej w ramach kompleksowego projektu ochrony żubra przez Lasy Państwowe, jest zapewnienie trwałości populacji żubra oraz perspektywy jej rozwoju.
    Na zagrodę składać się będą: brama wjazdowa, stodoły, wiaty, wieża widokowa przy polanie, zagrody kwarantannowe, szamba, poidła, paśnik z cielętnikiem i wodopojem, paśnik przy polanie, kładki, kąpielisko piaskowe, odłownia i inna, drobna infrastruktura. Prace planuje się zakończyć jeszcze w tym roku.  
    Początkowo przywiezionych tu zostanie kilka krów i byk a docelowo stado będzie liczyło kilkanaście osobników.
    W celu zapewnienia wygody i bezpieczeństwa zwiedzającym oraz stworzenia dogodnych warunków bytowania zwierząt, wyznaczono ciągi komunikacyjne i usunięto część drzew, teren oczyszczono z karp i utwardzono nawierzchnię wokół ogrodzenia. Ścieżka nie jest trudna do przejścia, i zarówno od strony wschodniej jak i zachodniej wiedzie do niewielkiej wsi Woronicze.
    Wędrówkę wokół pokazowej zagrody rozpoczęliśmy od torów wąskotorówki i na torach wąskotorówki zakończyliśmy, zapoznawszy się najpierw z informacjami zamieszczonymi na tablicach.

     Żubr największy lądowy ssak Europy, przywrócony ze skraju wymarcia.
     W 1919 roku przestała istnieć ostatnia wolna populacja w Puszczy Białowieskiej. W 1923 roku powstało Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubrów, które zapoczątkowało rejestrowanie zwierząt w Księdze Rodowodowej. W tym okresie w ogrodach zoologicznych i zwierzyńcach żyło tylko dwadzieścia dziewięć samców i dwadzieścia pięć samic.
    Restytucja żubrów w Puszczy Białowieskiej rozpoczęła się w 1929 roku, kiedy przywieziono trzy sztuki do przygotowanych zagród. Pierwsza reintrodukcja odbyła się w 1952.
    Na koniec 2017 roku w naszym kraju żyły 1873 osobniki - ponad dwadzieścia pięć procent światowej populacji; dwadzieścia cztery zagrody w Polsce zamieszkuje łącznie dwieście trzydzieści osiem żubrów.
    Ponad osiemdziesiąt procent populacji jest pod opieką Lasów Państwowych i Białowieskiego Parku Narodowego, a dzięki środkom Funduszu Leśnego możliwe są działania poprawiające warunki bytowania żubrów (koszenie łąk, budowa wodopojów, tworzenie poletek i sadów), minimalizujące szkody (dokarmianie zimą) oraz rozprzestrzenianie żubrów w kraju i za granicę.    

    Żubry to zwierzęta stadne. Stada liczące kilkanaście osobników prowadzone przez starszą i doświadczoną krowę składają się z samic, cieląt i młodzieży. Młode samce tworzą niewielkie grupy kawalerskie, a starsze byki wolą bytować samotnie.
    Samica rodzi jedno cielę w maju. Ciąża trwa średnio osiem i pół miesiąca. Długość życia - samice do dwudziestu pięciu lat, samce pięć lat krócej.
    Dzień żubr spędza na żerowaniu, przeżuwaniu, odpoczywaniu i przemieszczaniu się. Cielęta sporo czasu poświęcają zabawie.
    Żubry odzywają się rzadko, a głos przez nie wydawany nazywamy chruczeniem. Krowa chruczy, aby przywołać cielę, samiec - gdy jest podekscytowany.
    W menu żubra dominują trawy i rośliny zielne a uzupełnieniem są pędy, gałęzie, kora drzew i krzewów. Optymalnym siedliskiem dla żubrów jest mozaika lasów, polan i śródleśnych łąk. Lubią przede wszystkim lasy liściaste i mieszane, dobrze czują się także w borach. Źródłem wody mogą być oczka wodne, strumienie, rzeki...
 
Kopna Góra, 8 lutego 2020 roku