Syrakuzy - Park Archeologiczny Neàpoli

    Pisząc o Syrakuzach nie sposób jest pominąć jednego z obywateli tego miasta, a mianowicie Archimedesa z Syrakuz. Ten wybitny grecki filozof przyrody i matematyki całe swoje życie związał z Syrakuzami, służąc jego wodzowi, tyranowi Hieronowi II.
    Legenda głosi, że władca zlecił uczonemu zbadanie korony królewskiej. Badanie miało dowieść uczciwości złotnika, który twierdził że nie ma w niej domieszki srebra lecz szczere złoto. Naukowiec myślał jakby przeprowadzić doświadczenie nie uszkadzając  klejnotu. Rozmyślania doprowadziły go do odkrycia prawa zwanego prawem Archimedesa, a ponadto do odkrycia liczby n i rozwiązania wielu problemów matematycznych.  A co do korony? Udowodnił, że jednak złotnik nie był uczciwy.
    Jego wspaniałymi wynalazkami były między innymi:
- śruby - coś w rodzaju ślimaka jak w maszynce do mięsa, które ustawione pod kątem, wydobywały wodę z  niższych poziomów i przenosiły na wyższe;
- system luster miedzianych, które odbijały promienie słoneczne i skierowane na statki wroga podpalały je;
- machiny miotające pociski, których użyto do obrony Syrakuz oblężonych przez Rzymian. Były tak doskonałe, że rzymski wódz Marcellus rozkazał przyprowadzić matematyka do siebie żywego. Rozkaz nie został wykonany, podobno dlatego że uczony był zajęty ważnymi obliczeniami i zażądał od Rzymian, żeby mu nie przeszkadzali, a przede wszystkim nie zamazali na ziemi jego figur. Miał wówczas powiedzieć noli turbare circulos meos, co znaczy nie zamazuj moich kół. Rzymskiemu legioniście puściły nerwy i odciął Archimedesowi głowę...
 

    Ślady panowania tyranów zobaczyć  dziś można w Parku Archeologicznym Neàpoli.  
    Na uwagę zasługuje teatr wykuty w skale na wzgórzu Temenite  uznawany za największe osiągnięcie architektury teatralnej i techniki scenicznej epoki greckiej. Wzniesiony został za czasów Hierona II w piątym wieku przed naszą erą. Zwrócona w stronę Morza Jońskiego widownia ma sto trzydzieści osiem metrów średnicy, składa się z sześćdziesięciu siedmiu pięter podzielonych schodkami na dziewięć sektorów i przecięta jest poziomo w połowie  wysokości okrężnym przejściem zwanym  w antyku diazomą.
    Na ścianie północnej wyryte są imiona bogów i ważnych osobistości, którymi były nazywane sektory.
    Nad widownią wykuto w skale prostokątny taras, gdzie zaczynały się portyki, pod którymi można było schronić się podczas deszczu.
    W centralnej części ściany północnej znajduje się Grotta del Ninfeo, a w środku akwedukt z fontanną. Niegdyś stały tam posągi muz.
    W części skalistej tarasu znajdują się też niewielkie nisze grobowe.
    W czasach rzymskich orchestrę i scenę przystosowano do krwawych widowisk.
    W sezonie, w maju i czerwcu, kiedy robiłam zdjęcia, wystawiano dwie tragedie greckie Filokteta Sofoklesa i Andromachę  Eurypidesa, co widać w scenografii. Według tradycji swoich Persów  wystawił tu Ajschylos.
    Na obszarze parku znajduje się także trzeci co wielkości we Włoszech, po Colosseum i Arenie w Weronie, amfiteatr rzymski, w formie elipsy, z areną otoczoną wysokim podium, pod którym biegł korytarz przeznaczony do wybiegu dzikich zwierząt i gladiatorów.  

Antyczny teatr z widokiem na Morze Jońskie

Grotta del Ninfeo

Nisze po lewej stronie groty Ninfeo

Po lewej wykuta w skale uliczka grobów Via dei Sepolcri

     Pomiędzy teatrem greckim a amfiteatrem rzymskim zobaczyć można pozostałości po największym na świecie Ołtarzu Hierona II, poświęconym Zeusowi, na którym panujący składali ofiary. Mieściło się na nim nawet czterysta pięćdziesiąt byków.
    Wielki obszar zajmują starożytne latomie, czyli kamieniołomy. Pod koniec okresu greckiego wydobywano z nich bloki biało-szarego wapienia używanego do konstrukcji budynków. Dla zwiedzających udostępniono Latomię del Paradiso - Kamieniołom Rajski, słynne Ucho Dionizjusza i Jaskinię Powroźników. Tę różnorodną, antyczną grupę kamieniołomów o wysokości od około dwudziestu pięciu do czterdziestu siedmiu metrów ożywia bujna roślinność. Niektóre alejki tworzą swojego rodzaju zielone tunele, dając schronienie przed palącym słońcem.
    Po trzęsieniu ziemi w tysiąc sześćset dziewięćdziesiątym trzecim roku zawaliło się sklepienie Kamieniołomu Rajskiego podtrzymywane przez kolumny.
    Nazwę Ucho Dionizjusza wymyślił na początku siedemnastego wieku Michelangelo Merisi da Caravaggio. Z jaskinią tą związana jest legenda o tyranie Syrakuz Dionizjuszu I Starszym, który zamykał w niej więźniów, schwytanych podczas walk i kazał wysłuchiwać im swoich mów, czy też podsłuchiwał ich rozmowy. Ogromna szczelina skalna, powstała po wydobyciu bloków kamiennych, posiada doskonałą akustykę. Ciekawostką jest, że kamień wydobywano od góry, a penetrację wnętrza ułatwiała rzeka płynąca w górnych partiach kamieniołomów. Jej ślad widać i dzisiaj.
    Dionizjusz, podobnie jak i inni tyrani słynął ze swojego okrucieństwa. Był przebiegły, przewidujący, słynął ze swojej podejrzliwości i chciwości. Grabił skarbce świątynne, fałszował pieniądze, zwiększał podatki gruntowe przyczyniając się tym samym do rozwoju Syrakuz, z których uczynił światowy port handlowy, a z dworu kulturalne centrum zachodniej części świata greckiego.
    Najwięksi krytycy tyrana musieli przyznać, że to on powstrzymał ekspansję kartagińską na Sycylii.
    W Grotta Cordari - Jaskini Powroźników panowała naturalna wilgoć ułatwiająca wyplatanie lin.

  

Ucho Dionizjusza

Kamieniołomy ze wspaniałymi okazami roślin

Bujna roślinność kamieniołomów

Ucho Dionizjusza

Latomia del Paradiso z widoczną po prawej kolumną pozostałą po zawaleniu stropu

Sycylia słynie z dziko rosnących na ścianach skalnych kaparów

Zjadamy drobne kuleczki - zawiązki kwiatów

Są też zawiązki wielkości oliwki z ogonkiem - 250 g kosztuje około 9 euro

Jeden z mieszkańców

     W następnym poście zapraszam na wysepkę Ortygia, najciekawszą część Syrakuz.

Posty o Sycylii:
Wulkaniczne wyspy Morza Tyrreńskiego
Ponad Czasem i przestrzenią
Urzekła mnie Taormina
Sycylia - Erice
Etna, gorące serce Sycylii
Palermo 
Katedra w Monreale 
Syrakuzy - Park Archeologiczny Neàpol
Syrakuzy - Ortygia 
Noto
Katania
Kanion Alcantary