Palermo

    Wracam na Sycylię, jedną z najpiękniejszych wysp Morza Śródziemnego.
    Dzisiaj Palermo, miasto szokujące kontrastami, a nade wszystko  nagromadzonymi śladami kultur: fenickiej, rzymskiej, bizantyjskiej, arabskiej, germańskiej, francuskiej i hiszpańskiej.  
     W następnym poście zajrzę do Monreale, żeby pokazać co łączy te dwie miejscowości odległe od siebie o zaledwie kilka kilometrów.

     Palermo leży jak gdyby wewnątrz otwartej na morze muszli, stąd jego poetycka nazwa Conca d'Oro, czyli Złota Koncha - złota ze względu na żyzną ziemię, na której uprawia się oliwki i cytrusy.
     W centrum miasta krzyżują się dwie główne ulice Via Maqueda i Corso Vittorio Emanuele, dzieląc je na cztery dzielnice. Miejsce przecięcia się tych dwóch osi nosi nazwę Quatro Canti - Cztery Rogi, albo też Piazza Vigliena.
     Skrzyżowanie jest bardzo ruchliwe i zatłoczone. Pełno tu rozmaitych pojazdów, aut wszelkich marek, konnych zaprzęgów, motocykli i oczywiście pieszych. Przechodząc przez ulicę należy uważać na rydwany sycylijskie, powożone przez młodzieńców z rzymską fantazją - bowiem jak szybko się pojawiają, tak szybko znikają i zanim się obejrzysz, zanim wyjmiesz aparat  już ich nie ma, poczujesz tylko zapach końskiego potu unoszącego się w powietrzu.
     Na Quatro Canti zrobiłam zaledwie kilka zdjęć, które nie pokazują tego gotującego się tygla okolonego czterema siedemnastowiecznymi barokowymi pałacami z wklęsłymi elewacjami, w które wmontowano cztery fontanny z  rzeźbami przedstawiającymi pory roku, a ponad nimi pomniki królów hiszpańskich. Wśród figur, na górnych poziomach pałaców znajdują się Cztery Dziewice, opiekunki Palermo.
     I tak, święta Krystyna z Bolseny umieszczona w niszy pałacu królewskiego Palazzo Reale prezentującego wiosnę, z figurą Karola V opiekuje się dzielnicą Albergheria, święta Ninfa na budynku lombardu Monte di Pieta prezentującym lato, z figurą Filipa II opiekuje się dzielnicą Seralcadio/Capo, Oliwia z Palermo na budynku Castellamare z symbolem jesieni i posągiem Filipa IV opiekuje się dzielnicą La Loggia, zaś święta Agata, ponoć zamieniona na świętą Rozalię, na budynku sądów Tribunali z symbolem zimy i posągiem Filipa III opiekuje się dzielnicą Kalsa. Zakrzywione fasady sprawiają wrażenie identycznych.

Skrzyżowanie ulic Via Maqueda i Corso Vittorio Emanuele

Przy jednej z fontann Quatro Canti

Uliczka w Palermo

Z Joanną na via delle case nouve

Jeszcze w centrum Palermo

Jedna z bram wjazdowych na wewnętrzny dziedziniec

W stronę masywu górskiego Monte Alfano lub zbocza Monte Pellegrino

Nie jest to nazbyt czyste miasto

Uliczka w Palermo

     Oddalając się od Quatro Canti dochodzę do Piazza Giuseppe Verdi, na którym wznosi się budynek opery i teatru Massimo, trzeci co do wielkości w Europie, po operze paryskiej i wiedeńskiej, w stylu neoklasycznym z wysokimi elementami świątyń greckich takich jak w Selinunte i Agrigento.

Teatr i opera - Teatro Massimo

     Także nieopodal Quatro Canti znajduje się duży elegancki plac Piazza Pretoria, którego obramowanie stanowią Kościół  świętej Katarzyny i Palazzo Pretoria, pełniący funkcję ratusza. Większą część powierzchni placu zajmuje szesnastowieczna fontanna zaprojektowana przez artystów florenckich. Mnogość nagromadzonych  tam nagich figur ponoć krępowała co bardziej cnotliwych i pruderyjnych mieszkańców, stąd zwie się ją fontanną wstydu. 
    Wśród radujących się bogiń jest i antyczna opiekunka miasta Cerera - grecka Demeter, z rogiem obfitości i kłosami zboża, są też cztery leżące postacie reprezentujące rzeki Palermo: Gabriele, Maredolce, Papitero i Oreto.

Fontanna wstydu na Piazza Pretoria

 Fontanna wstydu i fasada Kościoła świętej Katarzyny

Wejście do Kościoła św Katarzyny od  Piazza Bellini

 Kościół św Katarzyny - dekoracje ze stiuku i różnych rodzai marmuru - koniec XVI w

Marmurowa płaskorzeźba - wyrzucenie Jonasza ze statku

Kościół świętej Katarzyny

Kościół św Katarzyny

    Tuż obok na Piazza Bellini znajduje się kościół  San Cataldo z trzema czerwonymi kopułami charakterystycznymi dla architektury arabskiej. W tym zabytkowym wnętrzu - siedzibie Zakonu Kawalerów Świętego Grobu podziwiać można  oryginalne podłogi, mozaiki i pochodzące z antyku kolumny.

Kościół San Cataldo

Palazzo Pretoria - ratusz przy Piazza Bellini, obok Kościoła św Katarzyny

    Znakiem rozpoznawczym miasta jest ogromna katedra, przy ulicy Corso Vittorio Emanuele, na rogu Via Matteo Bonello, wzniesiona w tysiąc sto osiemdziesiątym czwartym roku przez biskupa Offamillio na miejscu poprzedniej bazyliki. Świątynia była wielokrotnie przebudowywana, zamieniona przez Arabów na meczet i przywrócona przez Normanów dla kultu chrześcijańskiego. 
    Pierwotny styl fasady widoczny jest w apsydach, które zachowały charakterystyczne wzory geometryczne. Portyk nosi natomiast znamiona stylu gotycko-katalońskiego. Po lewej stronie katedry znajduje się Loggia dell'Incoronazione, w której według tradycji król pokazywał się po koronacji.   
    We wnętrzu katedry umiejscowiono grobowce Henryka VI, Fryderyka II di

Svavia i jego żony Konstancji Aragońskiej. Spoczywa tu także sam Roger II - pierwszy król Sycylii i jego córka Konstancja d'Altavilla.
    Po prawej stronie transeptu mieści się skarbiec i krypta. W Kaplicy świętej Rozalii, niezwykle czczonej patronki Palermo znajduje się srebrna trumna  z jej odnalezionymi w grocie kośćmi.
     Nieopodal targu del Capo wznosi się San Giovanni degli Eremiti z pięcioma czerwonymi kopułami, o typowej arabskiej strukturze. Boczna ściana wbudowana jest  we wcześniejszą konstrukcję islamskiego meczetu. Kościół, nieczynny dziś, pochodzi z okresu Normanów i został wzniesiony przez króla Rogera II w tysiąc sto trzydziestym szóstym roku na miejscu istniejącego tam wcześniej zakonu gregoriańskiego.

Katedra w Palermo

 

Loggia dell'Incoronazione

Gotyckie łuki kompleksu architektonicznego katedry

Wychodzące poza figury geometryczne freski sklepienia sprawiają wrażenie trójwymiarowości

Wnętrze na planie krzyża łacińskiego posiada nawę główną i dwie boczne

W lewej nawie znajduje się bogato zdobiona kamieniem lapis-lazuli kaplica Najświętszego Sakramentu

Kaplica świętej Rozalii

Kolumny łuków z pilastrami wspierające sklepienie zdobią figury świętych - św Magdalena

Z dedykacją dla Grzegorza współautora zdjęć z Sycylii

Katedra posiada heliometr z 1690 roku, jeden z licznych skonstruowanych w XVII w we Włoszech

Po posadzce katedry biegnie meridiana, linia płd służąca do pomiaru wysokości Słońca na niebie

Końce linii-pozycja Słońca w przesileniu letnim i zimowym. Znaki zodiaku-inne daty w ciągu roku

     Corso Vittorio Emanuele prowadzi do słynnego pałacu królewskiego Palazzo Reale, zwanego także Palazzo dei Normani, wzniesionego na ruinach dawnej twierdzy, połączonej z morzem ulicą Cassaro.
    Jest to mało interesujący z zewnątrz, ogromny budynek, który od początku pełnił funkcję siedziby władz miejskich. Od dwunastego wieku rezydował tu sąd normandzki. Z tego okresu pochodzi też część centralna pałacu i wieża Torre Pisana, uwieńczona kopułą obserwatorium astronomicznego założonego w tysiąc siedemset dziewięćdziesiątym pierwszym roku.
    Po okresie opuszczenia i zniszczenia pałac został odrestaurowany w siedemnastym wieku przez władców hiszpańskich. Wtedy to dobudowano fasadę wschodnią i wewnętrzny dziedziniec obwiedziony krużgankami. Jednak wejście z monumentalnymi schodami wykonano dopiero w osiemnastym stuleciu.
 

Palazzo dei Normani / Palazzo Reale

 

Mokre spodnie - skutek zabawy przy fontannie przed wejściem do pałacu

Wewnętrzny dziedziniec Palazzo Reale

     - Co łączy Palermo z Monreale?
    Otóż w Pałacu Królewskim, na pierwszym piętrze znajduje się słynna kaplica Capella Pallatina, wzniesiona przez Rogera II w tysiąc sto trzydziestym roku. Niektórzy powiadają, że jej wnętrze jest bliźniaczo podobne do katedry w Monreale, której budowę zlecił wnuk Rogera II, król Sycylii Wilhelm II Dobry. Ale o tym imponującym wnętrzu opowiem w następnym poście. Można też będzie porównać niezwykłe mozaiki ścienne obu świątyń.

    Mozaiki wykonano z listków złota wklejonych w plecione szkło. Jeśli się dobrze przyjrzeć można w nich dostrzec prawdziwe brylanty. Mozaikowe dzieła w centralnej nawie przedstawiają historie ze Starego Testamentu, w prezbiterium zaś i nawach bocznych z Nowego. Niektóre, w nawie głównej i części apsyd pochodzą z siedemnastego i osiemnastego wieku. 
    Doskonale wykonane mozaikowe malowidła zrobiły na mnie piorunujące wrażenie. Odbijające się w malusieńkich kawałeczkach szkła, złota i kamieni światło wydobywa z nich kolory od najciemniejszych do najjaśniejszych. Poza Sycylią, widziałam im podobne jedynie w Bazylice świętego Marka w Wenecji.

    Obok prezbiterium na uwagę zasługuje także stylowy pulpit i kandelabr wielkanocny oraz drewniany sufit nawy centralnej, dzieło artystów z północnej Afryki, prezentujący życie codzienne: sceny sądów, polowań, tańców, gier w szachy.

    Na drugim piętrze Palazzo Reale znajdują się apartamenty królewskie. Za salą Herkulesa, w której odbywają się zgromadzenia Regionalnej Rady Sycylii, przechodzi się do kolejnych pomieszczeń miedzy innymi do sal normańskich, sali wiatrów i sali Rogera II dekorowanej mozaikami w dwunastym wieku. Jednak w tych pomieszczeniach fotografowanie było zabronione. W sali parlamentu udało mi się zrobić trzy zdjęcia. Sfotografowałam samego Herkulesa umieszczonego w złotych ramach pomiędzy pasami fresków G.Velasqueza oraz jedną z dwunastu, siódmą pracę Heraklesa (rzymskiego Herkulesa) - schwytanie byka kreteńskiego a także fragment sali z trzema innymi pracami mitycznego siłacza.

Posty o Sycylii:
Wulkaniczne wyspy Morza Tyrreńskiego
Ponad Czasem i przestrzenią
Urzekła mnie Taormina
Sycylia - Erice
Etna, gorące serce Sycylii
Palermo 
Katedra w Monreale 
Syrakuzy - Park Archeologiczny Neàpol
Syrakuzy - Ortygia 
Noto
Katania
Kanion Alcantary