poniedziałek, 25 lipca 2022

Przez Bakałarzewo do Wigier


    18 sierpnia ubiegłego roku (2021) wybraliśmy się do Wigier, wsi położonej u podnóża wzgórza klasztoru pokamedulskiego, na brzegu jeziora o tej samej nazwie.




     Byliśmy już tam dawno temu na wycieczce z naszym synem Wojciechem (dziś Wojciech ma 29 lat). Pamiętam, że zanim dotarliśmy do klasztoru pojechaliśmy jeszcze do Gulbieniszek, w pobliżu których znajduje się Góra Cisowa (256 m n.p.m) z drewnianym krzyżem na szczycie, upamiętniającym wizytę Jana Pawła II na Suwalszczyźnie w 1999 roku oraz tablicą z opisem panoramy obejmującą niemal cały Suwalski Park Krajobrazowy. Wzniesienie o stożkowatym kształcie, określane mianem Suwalskiej Fudżijamy to jeden z najpiękniejszych punktów widokowych tego regionu. Na obniżeniu zwanym Zagłębieniem Szeszupy wypatrzeć można liczne zagłębienia wytopiskowe wypełnione jeziorami, łąkami i torfowiskami oraz wyniesieniami polodowcowymi.
    Wzniesienie to znane było także pod nazwą Góry Sypanej. Legenda głosi,
że góra została usypana z ziemi wydobytej z miejsca, gdzie obecnie znajduje się Jezioro Kopane. Aktualna nazwa pochodzi od rosnącego niegdyś na szczycie góry potężnego cisa. 


   
W ubiegłym roku pojechaliśmy do Wigier inną drogą i na dłużej zatrzymaliśmy się we wsi Bakałarzewo, położonej nad rzeką Rospudą, na granicy Mazur Garbatych i zachodniej Suwalszczyzny. Teren ten urzeka urozmaiconą rzeźbą polodowcową, wieloma wzniesieniami oraz jeziorami rynnowymi.
Nie brakuje tu turystów, którzy upodobali sobie spływy kajakowe Rospudą, łączącą się w dolnym biegu z Biebrzą.

   
Najstarsze miasteczko regionu z szesnastego wieku historycznie usytuowane było przy granicy z Prusami. Zwiedzanie Bakałarzewa rozpoczęliśmy od nowo utworzonego skweru zwanego Skwerkiem Bunkrowym, który powstał w miejscu nieczynnej żwirowni. W czasie drugiej wojny światowej tutejszy schron stanowił część ważnej niemieckiej linii umocnień doliny rzeki Rospudy. W okolicy Bakałarzewa zachowało się trzynaście dużych schronów oraz kilkadziesiąt tak zwanych Bunkrów Kocha. Połączone one były licznymi okopami.





     Duże znaczeni dla walorów obronnych Bakałarzewa miały wzgórza, rzeki oraz wyniosły kościół świętego Jakuba Apostoła, którego wieże stanowiły ważny punkt obserwacyjny dla Niemców.






   
Współczesne Bakałarzewo posiada wiele ciekawych atrakcji takich jak zabytkowy kościół z 1936 roku z ponad 400-letnim ołtarzem - najstarszym zabytkiem ruchomym regionu, szesnastowieczny rynek z rzeźbami Jaćwingów, fontanną, stylizowaną studnią miejską, zrekonstruowaną karczmą z siedemnastego wieku, obeliskiem ku pamięci policjanta zamordowanego w Katyniu - Kazimierza Gierałtowskiego i pomnikiem Bakałarza oraz wiele innych miejsc wartych zobaczenia.





























    Na pomniku Bakałarza widnieje napis: MIKOŁAJ MICHNOWICZ RACZKOWICZ BAKAŁARZ PISARZ I SEKRETARZ KRÓLEWSKI 15 VII 1514 R OTRZYMAŁ TERENY OD KRÓLA ZYGMUNTA STAREGO POCZYM ZAŁOŻYŁ MIASTECZKO I PARAFIĘ BAKAŁARZEWO.
   
Bakałarz (łac. bacca laurea - gałązka wawrzynowa) był tytułem naukowym, nadawanym absolwentom ówczesnych uniwersytetów. W życiorysie Mikołaja pojawia się też wątek związany z monasterem Bazylianów w Supraślu - warto sięgnąć do źródeł.




    W Wigrach, w pobliżu klasztoru kamedułów natrafiliśmy na prywatną przystań kajakową i zasięgnęliśmy języka co do możliwości zorganizowania sobie jednodniowego spływu kajakowego.



   
Wigierski Klasztor Perła Suwalszczyzny jest malowniczo położony w samym centrum Wigierskiego Parku Narodowego na półwyspie w północnej części jeziora Wigry, wpisanego do rejestru najcenniejszych ekosystemów wodnych świata.
    Szczerze mówiąc nie wiele się zmieniło od naszej poprzedniej wizyty w Wigrach. Nadal u podnóża klasztoru stoją stragany z pamiątkami. Niegdyś kupiliśmy tam biżuterię wykonaną z bursztynu: korale (widoczne na mojej szyi) i bransoletkę oraz kilka słoików miodu z tutejszych pasiek.




   
Słoiki z miodem rozbiły nam się i zalały samochód podczas wypadku, który spowodował młody nieodpowiedzialny kierowca. Zdarzenie miało miejsce w drodze powrotnej, kilka kilometrów od domu, w Krasnym. Jechaliśmy pod górę a młodzieniec z góry z zawrotną prędkością na podwójnej linii wyprzedzał inny pojazd. Kiedy zobaczył zbliżające się z naprzeciwka auto próbował hamować i się wycofać. Niestety, uderzył w bok naszego Peugeota, samochód przekoziołkował i znalazł się w rowie. Na szczęście trącił nas przednim lewym nadkolem (widać wgięcie na zdjęciu) i wyszedł ze zderzenia bez szwanku. My nie! Chciałam mu zrobić zdjęcie, ale zasłaniał twarz. Policja wypisała mu tylko 500 złotowy
mandat i nie ujawniła danych sprawcy wypadku, co uniemożliwiło nam dalsze postępowanie w sprawie. Nasze szkody były duże. No cóż! Polskie prawo chroni przestępców drogowych!




   
W Domu Królewskim i Kaplicy Kanclerskiej zwiedzić można:
- Apartamenty Papieskie, w których podczas swojej pielgrzymki do Polski w dniach 8-10 czerwca 1999 roku gościł papież św. Jan Paweł II,
- Celę Kamedulską,
- Krypty w Kościele, w których znajdują się nisze służące do pochówku zmarłych Ojców Kamedułów,
- Pracownię Benedykta - zespół pomieszczeń, gdzie poznajemy duchowość kamedulską i historię polskiej gałęzi Kamedułów, stare i działające do dziś pustelnie,
- Wystawę Historia Klasztoru, 
- Makietę Multimedialną.

   
W Eremach i Wieży Zegarowej w nowej odsłonie odnajdziemy:
- Wystawy w Eremach - niegdyś mieszkania Ojców Kamedułów, obecnie część muzealna. Każdy z Eremów jest tematyczną multimedialną wystawą, dzięki której poznamy historię wzgórza od czasów powstania aż do dziś,
- Wieżę Zegarową - punkt widokowy, z którego rozpościera się widok na zespół poklasztorny i półwysep wigierski. W wieży zegarowej dostępny jest Wirtualny Przewodnik, który można aktywować po zeskanowaniu planszy z herbem kamedulskim. Wieczorami w sezonie letnim z wieży odbywają się projekcje multimedialne,
- Wystawę Malarską EREM - obrazy powstałe podczas plenerów malarskich,
- Wystawę Kamedulską Ora et labora - galerię zdjęć przedstawiającą mnichów z klasztoru w Bieniszewie.































   
Warto też wejść do kościoła parafialnego pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Ażurowa rzeźba barokowego ołtarza przedstawia swoim kształtem i ornamentyką wielką literę M podkreślając u Kamedułów szczególny kult Matki Bożej.
    W górnej części ołtarza znajduje się obraz świętej Marii Magdaleny.
W centrum ołtarza był obraz odpowiadający tytułowi świątyni: Niepokalane Poczęcie NMP - pędzla Franciszka Smuglewicza. Obecnie znajduje się w tym miejscu, umieszczony po wojnie, także obraz Niepokalanego Poczęcia NMP. Jest on zasłanianym i odsłanianym namalowanym współcześnie obrazem Wniebowzięcia NMP. Oba obrazy namalował Wiktor Winikajtis, nieżyjący już przewodnik z Wigier. Po bokach ołtarza głównego umiejscowiono figury: świętego Benedykta i świętego Romualda założyciela Zakonu Kamedułów.
    W rokokowych ołtarzach bocznych znajdują się:
święty Romuald, Boże Narodzenie, święty Kazimierz, święty Piotr, święty Michał Archanioł oraz wykonany w stylu klasycznym, ołtarz ze świętym Benedyktem.



















   
Zjeść i odpocząć można w starannie
utrzymanych ogrodach klasztornych, gdzie pomiędzy zielenią stoją drewniane wyobrażenia Świętych.










 

   Bakałarzewo, Wigry, 16 sierpnia 2021roku