Miłość

    Niech nikt nie czuje się urażony moim dzisiejszym wpisem, dotyczącym miłości i przyjaźni. Każdy z nas nie raz zastanawiał się nad tymi uczuciami, każdy z nas szukał tych uczuć i każdy z nas zawiódł się na tych uczuciach.

    Wtorek, 13 listopada 2012 roku.

    Dzisiaj zaproponowałam mojemu mężowi wyjście do kina na film Miłość /Amour/ z Jean - Louis Trintignat w roli Georges’a i Emmanuelle Riva w roli Anne. Ten niepopularny w dzisiejszych czasach obraz Michaela Haneka, stawia widza twarzą w twarz z jakże popularnym ciągle zagadnieniem egzystencji.

    Oto dwoje osiemdziesięciolatków, emerytowanych nauczycieli muzyki, wiedzie spokojne życie w wygodnym mieszkaniu wypełnionym książkami, udekorowanym obrazami i pamiątkami… Oboje kochają muzykę, chodzą na koncerty…

    Ale, któregoś dnia Anne traci na chwilę kontakt z rzeczywistością, trafia do szpitala i zostaje poddana operacji, która się nie udaje. W połowie sparaliżowana, z nieodwracalnymi zmianami neurologicznymi wraca do domu. Georges nie mówi tak i nie mówi nie, w momencie, kiedy sparaliżowana w wyniku udaru żona prosi go, żeby już nigdy więcej nie oddał jej do szpitala…

    Zaczyna się nowe życie, które w sposób nieoczekiwany zakończy egzystencję tych dwojga.

    Georges robi wszystko, ażeby zapewnić żonie jak najlepszą opiekę. Jego troska o godną śmierć posuwa się do tego stopnia, że zabrania nawet córce zbliżyć się do matki i oglądać ją w stanie takim, jakim nie życzyła sobie być oglądana. Upływają dni, godziny wypełnione czynnościami pielęgnacyjnymi. Odciętego od świata mieszkania niemalże nikt nie odwiedza. Jedynie małżeństwo dozorców pomaga w robieniu zakupów i sprzątaniu. Georges płaci za każdą najdrobniejszą nawet przysługę. Wydawać by się mogło, że w obecnej rzeczywistości, spontaniczna, bezinteresowna pomoc nie istnieje. Młoda opiekunka, pozbawiona jakichkolwiek uczuć, zostaje zwolniona… W końcu Georges zostaje sam z gasnącą Anne. Któregoś dnia, kiedy żona jęczy z bólu i mamrocze słowo mal (boli), on opowiada jej historię ze swojego dzieciństwa, głaszcząc bez namiętności jej rękę. Uspokaja żonę i ot tak po prostu, bez wyraźnej zewnętrznej emocji, bierze swoją poduszkę i dusi ją, po czym ubiera w ciemną powłóczystą suknię, przystraja łoże kwiatami i zakleja szczelnie taśmą izolacyjną drzwi do sypialni. Sam przenosi się do innego mniejszego pomieszczenia…

    Któregoś dnia Anne przychodzi po Georges’a i razem wychodzą z domu…

    Już podczas oglądania filmu, przypomniał mi się obraz z mojego z życia. Oto inna para, którą znałam od najmłodszych lat, bo przyjaźniła się z moimi rodzicami, znalazła się w identycznej sytuacji, ale w polskich, a nie francuskich realiach. Tutaj sparaliżowany został On. Ona natomiast nie opuszczała go ani na chwilę, chyba żeby samej pojechać do lekarza, czy też poddać się niezbędnym zabiegom chirurgicznym utrzymującym Ją w jako takiej kondycji fizycznej…

    Realia polskie, polska mentalność zakorzeniona głęboko w religii chrześcijańskiej, nie pozwoliły Jej na tak drastyczne rozwiązanie problemu. Wspierała Ją córka, przejmując obowiązki pielęgniarki. Obie zajmowały się chorym do końca i obie nie widziały nic uwłaczającego godności człowieka w odwiedzinach członków rodziny, bliższych i dalszych krewnych i znajomych. Byłam tam, widziałam… Czysta biała, wykrochmalona pościel pachniała świeżością, w domu nie wyczuwało się przykrych zapachów… Nikt nie myślał o hospicjum. Kobiety mówiły do niego, a On czuł ich obecność…

    Moja babcia, moja mama, także zmarły w domu i nikomu nawet przez myśl nie przeszło, żeby oddać je do szpitala…

    Dlaczego chciałam obejrzeć ten film?

    Czy zainteresował mnie jego tytuł i tak zwane zajawki promujące go?

    To Jean Louis Trintignat sprawił, że wybrałam się do kina, pociągając za sobą mojego męża. Przez jakiś czas mieszkaliśmy w Paryżu i zdążyliśmy przesiąknąć francuską kulturą, w której nie zabrakło i tego, obecnie osiemdziesięciodwuletniego aktora. Byłam ciekawa jego wcielenia w rolę emerytowanego nauczyciela muzyki, tym bardziej, że od momentu tragicznej śmierci swojej córki nie zagrał w żadnym filmie. Nie zawiodłam się, Jean Louis, pasjonat poezji Jacques’a Prévert’a nadal zachwyca grą i nadal mimo wieku zasługuje na miano znakomitego aktora kina francuskiego…

Michael Haneke, Emmanuelle Riva, Jean-Louis Trintignant

Anne traci na moment kontakt z rzeczywistością

Georges początkowo sądzi, że to żart

Film otrzymał Złotą Palmę w Cannes w maju tego roku

Nie była to łatwa rola dla kogoś kto stracił dwoje dzieci

    Po powrocie z kina zajrzałam na stronę Filmweb, przeczytałam recenzję i przejrzałam komentarze. Jeden z nich pozwoliłam sobie zacytować:

Ach ci Francuzi..., zmagają się ze śmiercią bez Boga i ciągle bez szans na zmartwychwstanie ...., ach ci biedni Francuzi....

    Zatrzymałam się nad tym króciutkim, ale wymownym wpisem. Bo tak naprawdę, czy możliwa jest miłość bez Boga, miłość, która tak inspiruje twórców wszystkich dziedzin sztuki i religii? Większość z nas uważa, że to właśnie miłość nadaje sens życiu, czyniąc je prawdziwym, spełnionym i szczęśliwym…

Będziesz miłował Pana, swojego Boga, całym swoim sercem, 

i całą swoją duszą, i całą swoją myślą (Mt 22, 37). 

Będziesz miłował bliźniego swego jak samego siebie (Mt 22,39)

    Miłości uczymy się całe życie. Czy pomaga nam w tym nasza wiara? 

Czy to właśnie chrześcijaństwo będące wcieleniem miłości, uczy nas jak żyć?

    Nie tak dawno, w poście zatytułowanym Korynt i Akrokorynt wstawiłam tekst Hymnu o miłości z Pierwszego Listu do Koryntian, w którym to znaleźć możemy odpowiedzi na nurtujące nas pytania…

    Jedno wiem na pewno! Jeżeli nie zaakceptujemy siebie samych, jeżeli nie uwierzymy w siebie, jeżeli ciągle będziemy sobie powtarzać, że nie jesteśmy zdolni kogoś pokochać miłością prawdziwą, jeżeli nie pokochamy samych siebie…, to nigdy nie osiągniemy upragnionego szczęścia.

    Wyobraźmy sobie taką oto scenkę. Narzekam od samego rana, nic mi się nie podoba, ciągle coś krytykuję, ciągle jestem niezadowolona, nie potrafię się uśmiechać, mówić proszę, dziękuję, przepraszam…, czy ktoś, kto dzieli ze mną takie życie może mnie pokochać?

    Wyobraźmy sobie inną scenkę. Od rana jestem radosna, bo podziękowałam Bogu za nowy dzień, przywitałam się z bliskimi, każdemu z osobna posłałam radosny uśmiech, musnęłam ustami policzki męża i dziecka, zaprosiłam do stołu na wspólne śniadanie… Teraz, kiedy promienieję radością, czy ktoś mnie pokocha?

    Tak więc, nie tylko wymagajmy poświęcenia od innych, wymagajmy poświęcenia przede wszystkim od siebie, twórzmy wokoło siebie radosną atmosferę, przesyconą dobrymi fluidami. Kochać siebie to nie egoizm, tylko warunek do kochania innych. Tylko nieliczni to potrafią, tylko nieliczni potrafią cieszyć się szczęściem innych. Jak łatwo przychodzi nam współczuć w nieszczęściu, a jak łatwo budzi się w nas zazdrość i drga po całym ciele na widok osoby dotkniętej szczęściem, jak często życzymy takiej osobie, żeby wreszcie i ją los dotknął boleśnie. Zapewne mało kto, zastanawiał się nad tym, ile cierpienia kryć się może pod serdecznym szczerym uśmiechem. Czesław Miłosz powiedział, że jest taka cierpienia granica, za którą się uśmiech pogodny zaczyna.

    Nie płacz więc, że coś się skończyło, uśmiechnij się, że to ci się przytrafiło /Gabriel García Márquez/.

    Tak więc przeszłam do początku mojego dzisiejszego wpisu, tytułowej Miłości.

    To nie ciało i zmysły są zasadniczą treścią miłości, jest ona zawsze jakąś sprawą wnętrza i ducha. Miłość potrzebuje wolności, ta zaś możliwa jest jedynie dzięki prawdzie. Zastanawiam się tylko, dzięki jakiej prawdzie, tej naszej, często jedynej - subiektywnej, czy tej drugiej - obiektywnej, która wymaga rozpoznania i afirmacji wartości człowieka, tego, którego obdarzyć chcemy miłością...

    Miłość przychodzi, miłość się rodzi i miłość umiera !