Buncrana i polityka prorodzinna w Irlandii

    cd Moje serce wyrywa się w świat, kiedy ktoś barwnie opowiada o swoich podróżach, opisuje miejsca, w których przebywał, krajobrazy, którymi się zachwycał, ludzi, z którymi rozmawiał. Słuchając opowiadającego wchodzę w przestrzeń, którą mi maluje i wpisuję ją na listę marzeń.
    O Buncranie po raz pierwszy usłyszałam sześć lat temu i od tamtej pory moja wyobraźnia karmiona była coraz nowszymi wieściami z tego urokliwego miasteczka, leżącego na północy Szmaragdowej Wyspy na Półwyspie Inishowen, nad zatoką Lough Swilly (Loch Súilí - nazwa irlandzka) przypominającą fiord.
    O położeniu Buncrany i otaczającej ją przyrodzie napiszę innym razem.
    Innym razem napiszę też o dwóch kościołach katolickich.
    Dziś opowiem o samym miasteczku i jego mieszkańcach.

    W piątek, po obfitym śniadaniu przy okrągłym stole, filiżance znakomitej kawy z ekspresu i po porannej pogawędce wyruszyłam na zwiedzanie miasta.
    Tego dnia moim przewodnikiem była Kasia - Polka od dziewięciu lat mieszkająca w Buncranie. Kasia jest szczęśliwą mamą dwójki nieletnich dzieci i dorosłej córki mieszkającej w Polsce. To ona dostarczyła mi informacji na temat polityki prorodzinnej w Irlandii, przyznającej wiele zwolnień, ulg podatkowych i zapomóg.
    Irlandzkim podatnikom przysługują ulgi małżeńskie niezależnie od tego czy oboje małżonkowie przebywają w Irlandii, czy też nie. Oprócz wielu możliwości korzystnego rozliczenia się z dochodów, istnieją ulgi zdrowotne obejmujące oprócz podatnika także jego małżonka, dziecko lub osobę spokrewnioną, będące na jego utrzymaniu.
    W przypadku zatrudnienia jednego z małżonków na terenie Irlandii istnieje możliwość pobierania zasiłku na dziecko do szesnastego roku życia bezwarunkowo, a do dziewiętnastego pod warunkiem pobierania nauki w pełnym wymiarze.
    Kasia na dwójkę swoich pociech otrzymuje zwolniony od podatku tak zwany Child Benefit po sto trzydzieści euro miesięcznie na każde dziecko, bez względu na zarobki.
   Innym instrumentem polityki prorodzinnej jest możliwość ubiegania się o kredyt podatkowy. Mogą go otrzymać osoby samotnie wychowujące dzieci, jak również pary małżeńskie, w których jeden z małżonków pracuje w domu opiekując się jedną lub kilkoma osobami na utrzymaniu. Kredyt podatkowy nie przysługuje jednak po przekroczeniu określonego poziomu dochodów.
    Taka polityka prorodzinna sprzyja zakładaniu wielodzietnych rodzin.
    Kasia opowiedziała mi historię polskiej rodziny, która przyjechała do Irlandii dziewięć lat temu z trzema córkami. Kiedy jedna z nich poszła do szkoły, dziewczynki z klasy wypytywały ją o rodzeństwo i nie mogły uwierzyć w to, że ma tylko dwie siostry, co nie było powodem do dumy. Problem ten niebawem został rozwiązany, bo po roku przyszła na świat kolejna siostrzyczka, a więc było ich już cztery, czyli jakoś tak normalniej, bardziej po irlandzku.
    Kasia mówi, że dzieci lubią chodzić do szkoły. W każdy piątek dostają nagrody za tygodniową pracę. Są to drobne słodycze, na przykład małe opakowanie żelków, nagrody rzeczowe takie jak ołówki, naklejki, albo medal przechodni - super star - który dziecko otrzymuje na cały weekend i w poniedziałek odnosi do szkoły. Takie metody zachęcające najmłodszych do nauki stosuje się w szkołach infant school i primary school.
    Małym naukowcom, każdego dnia począwszy od poniedziałku a kończąc na czwartku zadaje się prace domowe, w piątki jak i przez kolejne dwa dni mają wolne i nie odrabiają lekcji. Często zadawaną pracą jest opanowanie dziesięciu słówek, z których nauczyciel robi dyktanda.
    Sześcioletnia córeczka Kasi czyta, pisze, liczy do dziesięciu i potrafi wykonać proste działania arytmetyczne.
    W Irlandii, to rodzic decyduje o tym, kiedy jego dziecko rozpocznie naukę w infant school, to jest po ukończeniu czwartego czy też piątego roku życia.

    Pierwszego września sześciolatki rozpoczynają naukę w primary school, dwunastolatki zaś w secondary.
    Ustalone są godziny przebywania w szkołach:
    - play school - zabawa  9:00 - 12:00
    - infant school   9:00 - 14:00
    - primary school   9:20 - 15:50
    - secondary school   9:00 - 15:50
    W szkołach jest tak zwana przerwa lunchtime.
    Dzieciom lunch przygotowują albo rodzice, albo można  wykupić lunch w szkole -  kanapki z szynką, kurczakiem, dżemem, do tego jogurt lub owoc: jabłko, banan, pomarańcza i woda lub sok do wyboru: jabłkowy, pomarańczowy lub z czarnej porzeczki.
    Nie zezwala się przynoszenia do szkoły żadnych słodyczy, chipsów i napoi gazowanych.
     Młodzież zaś funduje sobie lunch w fast foodach Abrakebabra, SubWay i innych albo kupuje pyszne jedzonko w przyczepce stojącej koło boiska szkolnego. Najczęściej jest to fish and chips, a także pizza i burgery.

    Ciekawostką jest zwolnienie jedenastoletniego dziecka przybyłego do Irlandii wraz rodziną z nauki języka irlandzkiego.
    Inną ciekawostka jest fakt, że w zachodniej części Donegalu mówi się po irlandzku i organizuje się olimpiady językowe. Laureatem jednej z nich został szesnastoletni Polak, który naukę języka irlandzkiego rozpoczął w ósmym roku życia.

    Podam jeszcze kilka liczb. Otóż cała parafia Buncrany liczy dziewięć tysięcy parafian, z czego około dwudziestu pięciu procent stanowią uczące się dzieci i młodzież.
    W całej parafii jest siedem szkół podstawowych, do których uczęszcza około tysiąca stu dzieci. Klasy liczą po trzydzieścioro uczniów.
    W samej Buncranie są trzy szkoły średnie:
    - Crana College - liceum zawodowe, około 540 uczniów
    - Scoil Mhuire - liceum katolickie, około 700 uczniów
    - Coláiste Chineal Eoghain
    W dwutysięcznym roku w odnowionym Kościele Prezbiteriańskim utworzono bibliotekę Buncrana Community Library z dwoma tysiącami woluminów.

    Irlandczycy nie boją się zakładać wielodzietnych rodzin, nie boją się też utraty pracy. Bezrobotni, na około pół roku, otrzymują zasiłki na siebie i na członków rodziny, przynoszące dochody takie jak przed utratą pracy, a nawet i większe. W tym czasie poszukują nowego zatrudnienia, chodzą na kursy zawodowe i jeżeli nie znajdą pracy, a udowodnią, że podjęli starania znalezienia jej lub przebranżowienia, otrzymują kolejny zasiłek.

    Pytam Kasię:
    - Czy jest coś, co ci się nie podoba w tym kraju?
    - O tak! - Odpowiada.
    - Chciałabym, żeby uczono tutaj normalnej jazdy samochodem, bo Irlandczycy nie umieją jeździć, parkują gdzie chcą, zatrzymują się gdzie chcą, nie włączają kierunkowskazów i nie ma co się im dziwić, bo Garda (policja) robi to samo.
    Kasia po chwili dodaje, że jest w trakcie robienia prawa jazdy.  
    Nigdy bym nie pomyślała, że w Irlandii najpierw zdaje się egzamin ze znajomości przepisów ruchu drogowego, do którego przygotowuje się samemu. Po pomyślnym zaliczeniu testów otrzymuje się tymczasowe prawo jazdy z literką L na dwa lata i już można jeździć samochodem, ale tylko w towarzystwie osoby, która ukończyła dwudziesty piąty rok życia i posiada pełne prawo jazdy.
    Początkujący mogą prowadzić auto z szybkością do pięćdziesięciu kilometrów na godzinę. Zabrania się im wjazdu na autostrady i drogi szybkiego ruchu. W ciągu dwóch lat muszą też wykupić dwanaście jazd u instruktora. Po dwóch latach zdają egzamin używając własnego pojazdu lub pojazdu instruktora.

Kasia mieszka wraz rodziną w jednym z takich domów

Osiedle powstałe po roku dwutysięcznym nad zatoką Lough Swilly

    Rozmawiałyśmy spacerując ulicami miasta. Na głównej ulicy Main Street  złapał nas deszcz i schroniłyśmy się na poczcie. Tam też Kasia opowiedziała mi o sklepach tak zwanych charity shop, do których nieodpłatnie oddaje się ubrania, książki, płyty CD, DVD, zabawki, biżuterię, meble i inne rzeczy i które sprzedaje się za drobne kwoty.
    Weszłyśmy do jednego z dwóch takich sklepów. Na podłodze stały kosze  z ubrankami dla dzieci po dwadzieścia euro centów, na wieszakach zaś wisiały po pięćdziesiąt. Dla starszych dzieci można było coś kupić za jedno euro, a ubrania dla dorosłych kosztowały od jednego do trzech i pół euro. Zaciekawiła mnie półka z książkami w cenie pół euro za sztukę i od dziesięciu do dwudziestu pięciu euro centów za książeczkę dla dzieci...
    To był dobrze spędzony dzień...

Główna ulica Main Street

Jesteśmy na poczcie. Pada deszcz.

Main Street

Main Street

Biblioteka Buncrana Community Library

Biblioteka znajduje się w odnowionym Kościele Prezbiteriańskim

Centrum miasta

Sklep charity shop

Katolicka szkoła średnia

Budynek urzędu miasta

Kościół protestancki

Kościół protestancki

Kościół protestancki

Kościół protestancki

Uliczka schodząca do zatoki

    Po południu wróciłam na obiad przy okrągłym stole... Padał deszcz...

    Ostatniego słowa o Buncranie, o jej niezwykle urokliwym położeniu jeszcze nie napisałam. Warto poczekać ! Będzie na co popatrzeć!
    A tymczasem zapraszam na prezentację zdjęć domów w mieście.

 

    O swoim pobycie na Zielonej Wyspie opowiada w poście jubileuszowym Piotr Sobociński na blogu Dookoła Irlandii z Pendragonem.
Polecam:
Siedem lat w Irlandii 
 cdn